Elmi araşdırmalara görə, Novruz Bayramının başlanğıcı qədim Zərdüşt peyğəmbərin dövrünə aiddir. Alimlər bayramın yaşını ən azı 3700 - maksimum 5000 il müəyyən edirlər, ilk yazılı abidədə qeyd olunur ki, Novruz bayramı e.ə. 505-ci ildə yaranıb.

Novruzdan əvvəl təbiətin, həyatın oyanması başlanır. Hər həftənin çərşənbələri – Su, Od, Yel və Torpaq çərşənbələri kimi qeyd olunur. Azərbaycanın odla bağlı zəngin adət-ənənələri var, od saflığın, təravətin əlamətidir.

Axır çərşənbədən əvvəl hər yerdə tonqallar yandırılır və tonqalın ətrafına toplaşan insanlar onun üzərindən tullanır. Bu o deməkdir ki, ailənin bütün uğursuzluqları atəşdə yanacaq. Şəhərdə və kənarlarda kütləvi şənliklər, qədim oyunlar, müxtəlif yarışlar keçirilir.

2009-cu ildə Novruz YUNESKO tərəfindən Qeyri-maddi mədəni irsin Reprezentativ siyahısına daxil edilmiş, 2010-cu ildə isə BMT Baş Assambleyasının iclasında mart ayının 21-i Beynəlxalq Novruz Günü elan edilmişdir.